Abraham ontmoet God

Je leert een leuke meid of jongen kennen en er ontstaat een liefde. Wat ga je dan doen? Uiteraard wil je zo vaak mogelijk bij elkaar zijn. Je leert elkaar kennen, ontdekt wat je allebei leuk vindt. Maar als de liefde dieper wordt dan raak je meer gericht op die ander. Je wilt ontdekken wat die ander belangrijk vindt, wat die ander drijft. Want je wilt die ander tot zijn of haar doel, bestemming of recht laten komen. Tenminste, dat is in een gezonde liefdesrelatie. Het is immers niet zo handig als je een relatie krijgt met iemand die voor ogen heeft om zendeling in diep, donker Afrika te worden, terwijl je zelf bezig bent om wetenschapper op een laboratorium in een vooraanstaande Universiteit te worden. Je hebt zelfs al geïnvesteerd in de bijbehorende garderobe: de sokken-la ligt al vol met geitenwollen exemplaren. Zelf heb ik ooit eens meegemaakt dat een verkering uit ging omdat ik niet “maatschappijkritisch” genoeg was. Je ziet: in een gezonde relatie is het belangrijk en interessant, maar ook spannend, om te ontdekken waar het die ander omgaat. Om daar dan in betrokken te raken en samen die weg te gaan.

Als oprechte christenen willen we een relatie opbouwen met onze Heer. We geloven en weten dat Hij dat ook wil. Hij wil betrokken worden in ons leven, dat wij Hem daar in betrekken. En Hij wil ons daarin zegenen, toch? Merk je dat als ik deze waarheid zo neerzet, dat die relatie dan gericht is op ons mensen? Dat wij tot ons recht komen en dat wij ons doel halen? Maar waar gaat het God nu om? Wat zijn Zijn plannen en waar werkt Hij nu naar toe? En waar wil Hij ons bij betrekken? Heb je jezelf dat wel eens afgevraagd? Of beter: heb je Hem dat wel eens gevraagd?

Abraham was een man die zich door God liet uitdagen om betrokken te raken bij Gods wereld-plannen. Plannen die de wereld-tijden omvatten. Hoe dat in zijn werk ging kun je bijvoorbeeld lezen in Genesis 18: 16-33, waar God met Abraham in gesprek ging over Sodom en Gomorra. Een overbekend maar opmerkelijk verhaal als je het mij vraagt, waar ik hier en daar wel wat vraagtekens bij heb.

Het eerste wat opvalt is dat God het initiatief nam. Hij ging naar Abraham toe om Abraham bij zijn plannen omtrent Sodom en Gomorra te betrekken, omdat Hij met hem verder wilde gaan. Abraham moest de weg die God zou wijzen doorgeven aan zijn nakomelingen. God wees de weg aan Abraham en hij onderwees diezelfde weg aan zijn nakomelingen.

Wat bij mij vervolgens met een nog groter zwaailicht en sirenes opvalt is Gods opmerking dat Hij naar Sodom en Gomorra wil gaan om te onderzoeken of de beschuldigingen waar zijn die tegen die steden zijn geuit. Weet Hij dat dan niet? Hij is toch de almachtige en alomtegenwoordige God die alles in Zijn hand heeft? De retoriek lijkt me duidelijk.

Stel je eens voor dat God had gezegd: “Abraham, die mensen daar maken er een zooitje van: Ik ga die steden verwoesten.”. Dan had Abraham kunnen zeggen: “Okee. Bedankt dat U het mij laat weten. Vervelend, maar succes.”. God bood Abraham echter een opening om met Hem in gesprek te gaan.

Je zou ook kunnen zeggen dat God hier antropomorfisch handelde. Een moeilijk woord, dat inhoudt dat God zichzelf als een mens representeert. Naar de mens gesproken, kun je zeggen dat God zichzelf hier weerspiegelt als iemand die de rechtmatigheid van zijn voornemen gaat vaststellen.

Abraham ging in op Gods uitnodiging en beriep zich op God’s rechtvaardigheid, Zijn Tsedeka, om in de bres te springen voor de onschuldigen. Tsedeka is het Hebreeuwse woord dat wordt vertaald met rechtvaardigheid. Het betekent echter veel meer dan dat: het betekent zoiets als “meer doen dan van je verwacht kan worden”. De tweede mijl gaan, en eventueel een derde. Vervolgens ging Abraham met God in “onderhandeling”. Maar is dat werkelijk zo? Laat God met zich onderhandelen? En Abraham zette zichzelf overigens ten opzichte van God op de juiste plaats: hij rekende zichzelf tot “niets dan stof”. Hoewel Abraham voor ons een groot man was, is hij toch mens. Dus wie is hij dat hij tegen God in kon gaan? En, sorry dat ik ondeugende vragen stel, is het niet zwak van God dat Hij zijn plannen af laat hangen van een mens? Is dat eigenlijk ook wel zo? En als er nu toch 45 rechtvaardigen waren, en Abraham was niet op Gods uitnodiging ingegaan, had God dan Sodom verwoest? Of wìst God dat er toch niet zoveel rechtvaardigen waren en kon Hij “veilig onderhandelen”?

Ik denk dat Abraham hier laat zien dat hij door heeft wat er in Gods hart is. Dat God geen onrechtvaardigen verloren laat gaan. En Abraham berust daar ook niet in. Abraham denkt met God mee en beroept zich dan ook op het karakter van God.

Maar Sodom en Gomorra dan? Is het daarmee afgedaan? Opgeruimd staat netjes? Als je uitzicht wilt hebben op Sodom en Gomorra, moet je maar eens naar de Dode Zee gaan. Daaronder liggen die steden. Een grote zout boel. Je zou zeggen dat daar weinig hoop is.

Toch moet je maar eens lezen in Ezechiël 16 vanaf vers 53. Daar staat dat Sodom en haar dochters hersteld gaan worden! Hoe kan dat nu? God is echt een Tsadiek! God gaat ons rechtvaardigheidsgevoel ver te boven. Na oordeel komt hier herstel voor Sodom. Net als dat God ooit Jeruzalem en haar dochters gaat herstellen. Weliswaar door schaamte en schande heen. Maar dat is de loutering, de rechtvaardiging waar Jeruzalem, maar ook wij, doorheen moeten. Na oordeel komt genade!

En Abraham snapte dat. Volgens Jezus (Johannes 8:56) heeft Abraham zicht gehad op zijn komst en zich daarin verheugd.

Snap je waarom ik onze geweldige God beter wil leren kennen? Hij heeft een plan waarin Hij ons wil betrekken. Als geestelijke nakomelingen van Abraham. En reken maar dat God de tweede mijl gaat. En een derde... en als het moet een vierde... en eventueel .... Maar Zijn doel bereiken zal Hij. En daar wil ik bij zijn.

(dit onder de motto's: laat ik mijn oudere artikelen ook eens plaatsen en het is weer tijd voor een update).