Het bloed van de mens

Ik herinner mij een poster waarop alle namen van Jezus staan. Eén ervan is een bijzondere: “Zoon des mensen” of ook wel vertaald als “Mensenzoon”. Ik heb die titel zelf eigenlijk nooit goed begrepen. Jij wel? Waarom geeft Jezus zichzelf deze naam? Want als ik eerlijk ben: ik ben ook de zoon van mensen. Ik ben immers een mens en mijn vader en moeder ook. Al zouden sommige mensen durven beweren dat we “apen-zonen” zijn. Wat is er dan zo speciaal aan die naam dat Jezus die aan zichzelf gaf? Met wat fantasie kan ik er niet veel meer van maken dat Hij niet zomaar een mensenzoon was. Maar een mens zoals God die oorspronkelijk bedoeld had. Dè mens. Of om nadruk te leggen op het feit dat Hij niet alleen zoon van God was, maar juist zijn Goddelijkheid heeft afgelegd. Maar een echte theologische uitleg heb ik nog niet gehoord.

Begrepen de mensen om Hem heen het wel? Als je de tekstplaatsen op zoekt, dan blijkt dat in de meeste gevallen dat niet echt het geval is. In Mattheus 16 en 17 komt de naam 6 keer voor. De meeste keren is er niet echt een reactie. Bij de vraag ‘Wie zeggen de mensen dat de Mensenzoon is?’ (Mat 16:13) is het antwoord: “Johannes de Doper, Elia, Jeremia of een andere profeet”. De discipelen weten dan waarschijnlijk wel dat Jezus zichzelf bedoeld, maar bij de vraag aan hen, gebruikt hij die term weer niet. Lastig. Hadden ze het kunnen weten? Ik bedoel: Jezus sprak wel in raadselen, maar dan wel zo dat de mensen om Hem heen met een beetje nadenken het wel hadden kunnen bedenken. En dan moeten wij het toch ook kunnen snappen?

De term mensenzoon zullen ze vermoedelijk niet hebben gesnapt, net zo min als wij. En ik vermoed omdat het er eigenlijk niet staat! Wat er eigenlijk staat (en ik gebruik maar voor het gemak de Nederlandse letters) is: “Ton Hion tou anthropou”. Of te wel: “de Zoon van de mens” (3e persoon enkelvoud met lidwoord). Wie zou die “de mens” dan kunnen zijn? Nou eigenlijk kan er maar een zijn: “Adam”. De eerste mens. En als Jezus zichzelf de Zoon van Adam noemt, dan doelt Hij daarmee dat Hij de tweede Adam is. Hij maakt volkomen wat er met Adam onvolkomen was.

En deze term hadden de mensen om Jezus heen wel kunnen begrijpen. Hiermee maakt Jezus expliciet dat hij de beloofde Messias was. Degene die alles nieuw zou maken. En ja, dat is, ook voor de joden door de eeuwen heen, helaas lastig te accepteren. Het brengt ons bij de Jezus waarover het in 1 Kor. 15:22 gaat: “ Zoals wij door Adam allen sterven, zo zullen wij door Christus allen levend worden gemaakt.” En dat begrijp ik dan ook wel. Dan komt het bij mij weer op zijn plek.

Opmerkelijk vind ik eigenlijk ook wel dat Jezus juist deze naam vooral ook gebruikt in de aankondiging van zijn Lijden. Is dat belangrijk dan? Ik denk het wel. Het heeft denk ik iets te maken met de bovengenomende tekst. Namelijk, dat Jezus een “eersteling, een eerstgeborene is”.

Maar hoe werkt dat dan?

In het oude testament vloeide er nogal wat bloed met alle offers die aan God werden gedaan. In de Wet staan daar ook allerlei aanwijzingen voor. Is God dan zo bloed-eisend? Het is wel een moeite die mensen hebben met God. En als je leest wat Salomo aan dieren heeft “geslacht” bij de wijding van de Tempel, dan kun je ze haast geen ongelijk geven. Maar het gaat God denk ik niet om bloed op zich. In de bijbel staat bloed voor Leven. Vandaar dat de Joden geen bloed mogen eten. God wil toewijding van ons, Hij wil ons leven, liefde. Zonder die toewijding, zonder onze liefde, walgt Hij van die offers.

Je zou kunnen zeggen dat met dat plaatsvervangend bloed we ons leven toewijden. Maar het kan pas echt als we ons leven echt geven, dus niet plaatsvervangend. Of....

Waarom werden bij één van de Egyptische plagen alle eerst geboren jongens gedood? Omdat de eerstgeborene de rest vertegenwoordigt. Dus met het sterven van de eerste sterft, in hem eigenlijk ook de rest. En dat is dus de truuk van God. Jezus is de Zoon van de Mens, maar dan de eerste die echt was zoals God de mens bedoeld heeft. En Hij vertegenwoordigt dan ook alle andere kinderen van Adam (volgens mij niemand uitgezonderd). Dus in Zijn 100% toewijding, Zijn 100% Liefde, worden wij meegenomen. Goed hè?

Daarom kan Paulus ook Ef. 4 schrijven: “22 Door Jezus wordt duidelijk dat u uw vroegere levenswandel moet opgeven en de oude mens, die te gronde gaat aan bedrieglijke begeerten, moet afleggen, dat uw geest en uw denken voortdurend vernieuwd moeten worden en dat u de nieuwe mens moet aantrekken, die naar Gods wil geschapen is in waarachtige rechtvaardigheid en heiligheid.” Die nieuwe mens, dat is de mens die staat onder de invloed van het “eerstgeboren” zijn van Jezus. We trekken Adam uit en trekken Jezus aan, logisch toch? Jezus, de eerstgeborene die echt geschapen is naar Gods bedoeling en leefde voor Gods Doel, om ons tot verzoening met Hem te brengen.

Wees dus ook een Nieuwe broer en zus van onze Heer. Want met het aantrekken van die nieuwe mens begint Hij steeds meer door ons heen zichtbaar te worden.