De God van het Ultieme Geluk

Ik houd nog al van onconventionele muziek. De “Stock, Aitken en Waterman” muziek uit de jaren tachtig is aan mij niet besteed. Evenals de DJ-Deuntjes uit de jaren negentig. Ik houd meer van symfonische, uitgecomponeerde muziek met stoere opbouwen naar climaxen toe. Vooral Jean Michel Jarre is mijn favoriet. Maar ook The Art of Noise, die nogal eens een vliegtuig door je hoofd lieten gaan. Kraftwerk is ook wel leuk met sterke teksten als “Boing Boom Tschak”. In elk geval hoeft het voor mij niet noodzakelijk met zang te zijn. Vaak liever niet zelfs. Dan hoef je je ook niet te ergeren aan simpele rijmelarijtjes.

Mede omdat ik in mijn tienertijd wel een aardige muziek opleiding heb gehad, ik heb bijvoorbeeld ook havo-eind-examen in muziek gedaan, kun je me aardig op de kast krijgen door te zeggen dat mijn muziekkeuze slecht is. Vooral als je zelf de gemiddelde top-40-muziek als het summum beschouwt.

Toch kan ik me goed herinneren dat ik in ’89 de LP (dat had je toen nog) Revolutions van J.M. Jarre kocht en voor het eerst beluisterde. Ik kon er niet meteen mee uit de voeten. De ritmes klonken onwennig en de melodie-partijen waren “orenschijnlijk” erg onsamenhangend. Maar na een aantal keren beluisteren ging ik dingen herkennen. En viel een en ander op zijn plaats waardoor het in mijn oren toch een van Jean Michel’s juweeltjes werd.

Iets vergelijkbaars had ik met Santana. Toen ik een bandje kreeg met de dubbelaar “Moonflower” kreeg, vond ik het maar niks. Maar als je alleen maar een schreeuwende gitaar blijft horen, dan blijf je het niks vinden. Je moet de muziek je eigen maken en partijen leren onderscheiden. Je moet zeker bij Jarre hoofdpartijen en bij-partijen leren onderscheiden, vooral omdat ze bij hem uitwisselbaar zijn. Hij speelt vaak op een fuga-manier met partijen: een hoofdpartij wordt na een paar herhalingen vaak een bijpartij en andersom komen bijpartijen in eens naar voren..Bij Santana moet je af van het idee “scheurende gitaar”, maar het instument als een melodie-instrument leren kennen.

Deze zomer (in 2006) leerde ik een leuke kerel kennen, Dennis. Dennis geloofde niet in God, met als belangrijkste argument het lijden in de wereld. Als er een liefdevolle God bestaat, waarom laat hij dan al dat lijden toe? Dat is voor hem ondenkbaar. Dit is een veel gehoord argument en hij lijkt nog valide ook, op het eerste gezicht. Want God heeft toch het beste met ons voor? Als al dit lijden er dan toch is, dan bestaat Hij niet. Of Hij bestaat stiekum toch, maar dan accepteer ik Hem zo niet.

Is dit argument nu eigenlijk wel zo gerechtvaardigd? Is het wel echt op zijn plaats? Laten we voor het gemak eens aannemen dat God wel bestaat. En dat Hij in staat is om een wereld zonder lijden te scheppen. Een wereld waarin we als vrije mensen kunnen leven zonder pijn en verdriet en zonder verveldende voorgeschiedenis. Kan dat? Bereikt Hij daar Zijn doel mee? Hoe vrij zijn we dan, hoe vrij in onze wil zijn we dan?

Traditioneel geloven we als Christenen dat de mens de zonde in de wereld heeft gebracht. Dat er een “zondeval” is, we zijn gevallen, gestruikeld in de zonde. En dat de gebrokenheid van de wereld daar het gevolg van is. God is vervolgens aan het redden wat er te redden valt. En probeert te werken naar een toekomst waarin het met in elk geval een deel van de schepping en de mensheid toch nog goed komt.

Uiteraard geloof ik dat God bestaat. En ik geloof zeker en vast dat Hij ook tot zijn einddoel komt met héél zijn schepping. Maar ik geloof ook dat we door pijn en frustratie leren om onszelf te worden. Net als dat je moet leren om in complexere muziek de partijen te onderscheiden, hebben we pijn en frustratie nodig om te onderscheiden wie we zijn, wat de grens is tussen mijn individuele ik en die van de mensen om mij heen. En dat voordat we leren om elkaar Lief te hebben. Ik zie dat bijvoorbeeld ook in de frustraties die onze kinderen mee maken in de beperktheid van hun kunnen. Zo leren we te onderscheiden wat goed is en niet goed, en om uiteindelijk het ultieme geluk in de Liefde van God te leren kennen. Want dat Geluk kennen we pas ten volle als we dat hebben kunnen onderscheiden van de narigheid van het kwaad.

Zou het daarom niet zo kunnen zijn dat God van te voren een plan heeft bedacht om te komen tot een wereld zonder lijden en met het ultieme samenbindende geluk van Zijn Liefde? En dat Hij daarom de mensheid door de moeite en pijn heen leidt? Zou het niet kunnen zijn dat God Adam en Eva in die situatie heeft gebracht, waarbij Hij zich niet afvroeg òf het zou gebeuren, maar wannèèr het zou gebeuren? Dan zie ik een God die alles in zijn hand heeft en niet redt wat er te redden valt, maar een pad heeft uitgestippeld door moeiten en lijden heen. Maar wel naar Zijn grote einddoel. Waarin alles in Hem zal zijn. En waarin we allemaal met alle kennis die we van Hem hebben vrij en hartelijk voor Zijn Liefde kiezen. Dat is in elk geval de God waar ik voor wil gaan.

Ik besef overigens wel dat ik in dit artikel niet een verklaring heb gegeven voor alle lijden in de wereld. Voor zover dat mogelijk is zou daar meer voor nodig zijn dan een enkel artikel. Voor mij is deze gedachte echter wel een ingang tot het begrijpen van God en waar Hij met ons naar toe werkt. En die deel ik dan ook graag.